Paardengras vs koeiengras

Veel paarden staan helaas nog in kale weides of in gras dat bestemd is voor koeien, met gezondheidsproblemen tot gevolg.

Een mooie groene weide met een sterke zode en voldoende gras om je paard dagelijks te weiden. Dit is de wens van iedere paardenhouder. Maar een goede gezonde weide (met paardengras) is nog niet zo vanzelfsprekend. Paarden grazen veelal in een koeienweide en krijgen van deze weides ook hooi of kuilvoer. Paarden vinden dit gras erg smakelijk, maar het is veel te energierijk (fructaan) en bevat te weinig structuur. Dit kan resulteren in een ziek paard, vaak gevolgd door klachten als hoef- en spierbevangenheid of zandkoliek.

Je paard heeft behoefte aan paardengras. 

Het voorjaar en vroege najaar (september) zijn de ideale periodes om het grasland in te zaaien en/of kale plekken bij te zaaien (door te zaaien). Tijdens deze periodes kan het gras optimaal ontkiemen door een gunstige temperatuur en vochtigheid. Inzaaien van een paardenweide kost tijd en aandacht, maar daar staat tegenover dat je jarenlang plezier hebt van een uitstekende weide.

De meeste paarden in Nederland lopen in een weide die geschikt is voor intensieve rundveehouderij. Deze weides zijn ingezaaid met een graszaadmengsel dat is samengesteld met Engels raaigras met een hoge voederwaarde. Dit Engels raaigras is uitstekend voor koeien die veel eiwit nodig hebben voor de productie van melk. Paarden hebben gras nodig met een laag fructaan- /suikergehalte en veel structuur. Het graszaadmengsel Barenbrug Horse Master is samengesteld met grassen die aansluiten bij de behoefte van paarden.

Paarden grazen het gras met de tanden heel kort bij de wortel af. In tegenstelling tot koeien die met de tong eten en het gras veel hoge afgrazen. Het korte afgrazen door paarden vereist een sterke beworteling van het gras, zodat het paard niet de hele grasplant uit de grond trekt. Doordat paarden het gras zo kort afgrazen, kan een weide moeilijk hergroeien en kunnen er kale plekken ontstaan. Hierdoor krijgen paarden tijdens het grazen te veel zand binnen met mogelijk zandkoliek tot gevolg. Om bij te dragen aan de gezondheid en om zandkoliek te voorkomen hebben de grassen in het paardengras van Barenbrug (Horse Master) een zeer laag groeipunt en een stevige zode. Dit betekent dat de grassen in Horse Master stevig in de grond staan en snel hergroeien, ondanks dat ze kort afgegraasd zijn. Het paardengras is bestand tegen kort afgrazen en onkruid krijgt geen kans.

Goed paardengras is lang, hoog en volgroeid met relatief veel vezels en weinig energie. Als de weide schraal wordt, is deze ongeschikt voor paarden, ondanks dat wel eens het tegendeel wordt gezegd. Bij een tekort aan voedingsstoffen, zal het gras ‘gestresst’ raken. Hierdoor groeit het slecht en maakt het veel suikers (en fructaan) aan. Dit hoge fructaangehalte kan gezondheidsproblemen als hoefbevangenheid veroorzaken. Een ander probleem in een schrale weide is dat de kans op onkruid groot is.

Voor dagelijkse weidegang is voldoende gras en een sterke zode belangrijk. Hiermee heb je een goed grasaanbod en voorkom je blessures tijdens een sprintje in de wei.

De kwaliteit van een paardenweide is afhankelijk van de grassen in het graszaadmengsel. Daarom is de RPR technologie aan Horse Master toegevoegd. Een weide met Horse Master heeft een sterke zode en een snelle hergroei. Door de unieke RPR technologie kan de grasmat tegen extreme betreding. Het ijzersterke gras met horizontale uitlopers is als het ware de betonmat van je graszode. Bovendien is het gras door de RPR technologie zelfherstellend. Hierdoor heb je altijd de zekerheid van een groene weide. Het is een uitgebalanceerd gezond graszaadmengsel: structuurrijk en fructaanarm en smakelijk.

Leestip: ‘Ruwvoer topprioriteit op stal Henriette Hoeve’
Op het bedrijf Henriette Hoeve in Wolfheze met pensionpaarden krijgt het ruwvoermanagement veel aandacht. De laatste jaren investeren ze in graslandvernieuwing met specifieke grassen en kruiden, mede om in te spelen op uitdagingen van de toekomst. Lees de reportage over pensionstal Henriette Hoeve op Barenbrug.nl

De kwaliteit van weidegras wordt uiteraard ook bepaald door het grassenbestand. Horse Master is samengesteld uit smakelijke en hoogwaardige grassen zoals Engels raaigras, timothee, veldbeemd en roodzwenk. Onkruidgrassen, zoals ruwbeemd, straatgras en kweek, groeien echter overal en kunnen de kwaliteit van de weide negatief beïnvloeden. Door de sterke zode krijgen onkruiden en ongewenste grassen geen kans om zich te vestigen.

Het fructaangehalte van weidegras is sterk afhankelijk van de hoeveelheid zonlicht en de temperatuur. Veel zonlicht zorgt voor de aanmaak van suiker. Zijn de nachten ook nog eens vrij koel, dan blijft het suikergehalte erg hoog. Dit speelt met name in het voor- en najaar. In deze periodes ligt het risico op hoefbevangenheid altijd op de loer. Het fructaangehalte in gras verschilt per ras. De grasrassen in Horse Master zijn geselecteerd op een laag fructaangehalte.

Fructaan wordt aangewezen als één van de belangrijkste veroorzakers van hoefbevangenheid. Fructaan wordt maar gedeeltelijk in de dunne darm verteerd. Hierdoor komen er te veel suikers in de blinde en dikke darm, wat leidt tot een verstoring van de bacteriehuishouding in de darmen. Als gevolg daarvan ontstaan gifstoffen die hoefbevangenheid kunnen veroorzaken.

Barenbrug heeft veel onderzoek gedaan naar het fructaan- /suikergehalte in verschillende grassen. Sommige grassoorten staan bekend om een laag fructaangehalte, maar zelfs binnen een grassoort hebben sommige rassen meer fructaan dan andere rassen. De rassen in Horse Master bevatten maar liefst 50% minder fructaan dan standaard grassen (waaronder koeiengras).
Barenbrug onderzoekt jaarlijks meer dan 70 grasrassen op fructaangehalte. In onderstaande grafiek zie je het grote verschil in fructaangehalte bij verschillende rassen. De rassen in Horse Master bevatten gemiddeld minder dan de helft fructaan in vergelijking met koeiengrasrassen.

Goed management van je weide is essentieel op de weide gezond en sterk te houden. Dit garandeert een goed grasaanbod en verkleint het risico dat je paard last krijgt van blessures of ziektes. Goed graslandmanagement zorgt ervoor dat de grasplant minder fructaan kan opslaan (tijdens stressvolle periodes als droogte en kort afgrazen). Zo is het belangrijk om te zorgen voor voldoende voedingsstoffen en vocht, zodat het gras kan groeien. En daarnaast is het belangrijk dat het gras niet te kort afgegraasd wordt.

Hooi wordt meestal gemaakt bij hoge temperaturen. Hierdoor zal het fructaangehalte van hooi over het algemeen laag zijn. Kuilgras wordt vaak al in het vroege voorjaar gemaakt en kan, omdat het niet helemaal droog hoeft te worden, bij koud weer worden gemaaid. Het fructaangehalte in gras kan daardoor erg hoog zijn, vooral als er sprake is geweest van zonnig weer en koude nachten. Kuilgras kan daarom minder geschikt zijn voor paarden die gevoelig zijn voor hoefbevangenheid.

Ook voor je paard op stal heeft Barenbrug een oplossing. Met Hay Master kun je zelf je eigen ruwvoer maken, met een uitstekende voederwaarde, speciaal aangepast op de behoefte van jouw paard. De grassen in Hay Master zijn voorzien van een NutriFibre technologie. Hierdoor heeft het gewas een hoge opbrengst en produceert het structuurrijk hooi. De samenstelling droogt sneller dan bij een normaal grasmengsel, waardoor je hooi eenvoudig kunt maken.
Hay Master is speciaal ontwikkeld voor maaiweides (voor de productie van hooi en kuilgras). Het is geschikt voor verschillende grondsoorten. Zelfs in droge gebieden produceert de weide veel gras. Zo weet je zeker dat je paard ook op stal gezond ruwvoer krijgt.

De smaak van weidegras wordt tot slot ook bepaald door hoe fris en schoon de weide is. Dagelijks mestruimen, voorkomen van overbegrazing (= kale plekken), regelmatig paarden omweiden en een weide laten uitgroeien en maaien is essentieel om de smakelijkheid van het gras te waarborgen.

Voor beweiding is gras van circa 15 cm hoog het meest ideaal. Barenbrug adviseert het gras in dit groeistadium aan paarden aan te bieden. Om het grasaanbod op peil te houden is een systeem van omweiden met meerdere weides (3 tot 5) noodzakelijk. Laat de paarden in de weide zodra het gras de juiste hoogte bereikt heeft. Zodra het gras is afgegraasd, verplaats je je paard naar een andere weide. Vervolgens kan de afgegraasde weide onderhouden en bemest worden. Op deze manier krijgt je paard altijd de juiste kwaliteit gras en kunnen de weides goed onderhouden worden.

Een goede strategie voor het aanleggen van je paardenweide levert je het beste resultaat. Overleg eventueel met je loonwerker wat het beste voor jouw wei is. Hieronder enkele tips voor een mooie groene weide voor jouw paard:

1. Beste zaaiperiode: Vanaf februari t/m oktober
2. Opnieuw inzaaien: Zorg voor een schoon perceel. Verdelg onkruiden, frees de oude grasmat en ploeg hem om. Laat vervolgens de grond minimaal één week inzakken.
3. Doorzaaien: Begin met onkruidbestrijding. Maai het gras kort af of beweid het kort. Maak daarna de bovenste laag los met een sleep of hark, zodat het graszaad goed in contact komt met de bodem.
4. Probeer te zaaien vóór een verwachte regenbui.
5. Voor het inzaaien het perceel niet bemesten. Dit voorkomt dat de kruiden tijdens de vestiging en begin groei veel concurrentie krijgen van het gras.
6. Maak een egaal en stevig zaaibed: Maak de grond fijn met een rotorkop eg. Herhaal dit tot de gronddeeltjes maximaal 1 cm groot zijn.
7. Zaaidiepte: 1,0-1,5 cm. Rol het zaaibed direct na het zaaien aan met een roller.
8. Bemesten met dierlijke mest. Koeienmest is het meest geschikt voor een paardenweide
9. Het voor- en najaar zijn de beste periodes om je weiland te bemesten met dierlijke mest.
10. Kunstmest? Voor een maximale grasopbrengst moeten naast dierlijke mest meerdere kleine giften (4-6 keer per jaar) kunstmest gestrooid worden. Na het bemesten mogen paarden 14 dagen niet in de wei!

Het graszaadmengsel Horse Master met RPR wordt op de markt gebracht door Barenbrug. Dit familiebedrijf uit Nijmegen is sinds 1904 gespecialiseerd in de ontwikkeling en productie van grassen en hun innovatieve graszaadmengsels zijn wereldwijd populair. Horse Master met RPR (voor beweiding) en Hay Master (voor ruwvoerwinning) worden geleverd in zakken van 15 kilo. Horse Master met RPR is ook verkrijgbaar in doosjes van 1,5 kilo.

Je koopt Horse Master en Hay Master bij gespecialiseerde dealers in alle regio’s van Nederland of via de webshop van Barenbrug:

Barenbrug.nl/paardenhouderij